استارت نخوردن ماشین و صدای تق، علت و روش عیب یابی

علت استارت نخوردن ماشین و صدای تق را می توانید بر اساس الگوی صدایی که می شنوید تشخیص دهید. صدای تق تق تند و پشت سر هم معمولا به خاطر کمبود برق است؛ که اصلی ترین دلایل آن باتری ضعیف، مشکلات در اتصالات باتری مانند سولفاته شدن یا شل بودن سر باتری و خرابی دینام است. اما شنیدن یک صدای تق تکی و قوی هنگام استارت زدن بیشتر به دلیل خرابی استارت، به خصوص اتوماتیک استارت است. صدای تق تکی ضعیف که با تکرار استارت ضعیف تر می شود هم به دلیل خالی بودن باتری است. از استارت زدن مکرر به خصوص وقتی که صدای تق تکی و محکم می شنوید یا علائمی مانند دود یا بوی سوختگی حس می کنید خودداری و به تعمیرگاه مراجعه کنید.

انواع صدای تق تق بعد از استارت

موقع استارت زدن اگر خودرو استارت نخورد و صدای تق تق شنیدید به صدا توجه کنید؛ یا تق تق تند و سریع می شنوید یا فقط یک تق تنها. با توجه به نوع صدا می توانید مشکل را شناسایی کنید که در ادامه آمده است.

استارت نخوردن ماشین و صدای تق تق سریع

در این قسمت روش عیب یابی سریع علت تق تق استارت ماشین آمده است. برای توضیحات کامل تر بعد از عیب یابی به قسمت های بعدی مقاله مراجعه کنید.

اگر موقع استارت زدن صدای تق تق تند و سریع می شنوید مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید:

1- از بررسی ساده ترین نشانه ها شروع کنید: سوئیچ خودرو را باز کنید و میزان روشنایی چراغ پشت آمپر (روی داشبورد) و چراغ جلوی خودرو را بررسی کنید. اگر کم نور بود یا اصلا روشن نشد یعنی باتری ضعیف است که اصلی ترین علت صدای تق تق تند بعد از استارت زدن است. اگر در حالت خاموش بودن ماشین، چراغ های خودرو را روشن گذاشته بودید یعنی باتری خالی شده است. در این صورت باید با هل دادن یا باتری به باتری ماشین را روشن کنید، بگذارید نیم ساعت روشن بماند تا باتری شارژ شود.

2- اتصالات باتری را چک کنید: دو سر مثبت و منفی باتری خودرو را بررسی کنید که اول کابل ها شل نباشند و دوم اینکه رسوب نکرده باشد. اگر اتصالات شل یا رسوب کرده باشد با درست کردن آن، استارت خوردن درست می شود.

3- اگر مراحل 1 و 2 را انجام دادید و همچنان استارت نمی خورد و صدای تق تق سریع می داد، باید مطمئن شوید که باتری ضعیف نیست. به دو روش می توانید مطمئن شوید که مشکل از باتری است یا نه:

• باتری به باتری: با کمک باتری خودروی دیگری که روشن است، خودروی خود را استارت بزنید. اگر روشن شد یعنی باتری شما شارژ نداشته است ولی ممکن است مشکل از باتری باشد یا از دینام.
• هل دادن: اگر خودروی شما دسته اتومات نیست و برایتان مقدور است، با هل دادن آن را روشن کنید.

4- اگر ماشین با باتری به باتری کردن یا هل دادن روشن شد، این یعنی قسمتی از سیستم استارت زدن مشکل دارد. اگر بعد از قطع کابل های باتری به باتری یا بعد از هل دادن و روشن شدن، ماشین دوباره خود به خود خاموش شد یعنی دینام خراب است.

5- اگر ماشین با باتری به باتری کردن یا هل دادن روشن شد، به چراغ هشدار باتری روی داشبورد نگاه کنید؛ اگر روشن مانده بود یعنی دینام خودرو مشکل دارد و احتمالا نمی تواند باتری را درست شارژ کند. اگر چراغ هشدار باتری خاموش شده بود احتمالا دینام سالم است ولی باتری مشکل دارد و نمی تواند شارژ نگه دارد.

6- اگر ماشین با باتری به باتری کردن یا هل دادن روشن شد و چراغ باتری روی داشبود خاموش بود، ماشین را برای مدت حداقل 15 دقیقه روشن نگه دارید تا باتری شارژ شود. سپس آن را خاموش کنید و نیم تا یک ساعت بعد دوباره استارت بزنید؛ اگر دوباره استارت نخورد و صدای تق تق سریع داد یعنی باتری خراب است.

7- اگر خودرو با باتری به باتری کردن روشن نشد ولی با هل دادن روشن شد، یعنی مشکل از استارت است: یا موتور استارت سوخته یا گیر کرده، یا اتوماتیک استارت خراب شده و یا کابل های برق رسان به استارت قطعی دارد.

8- اگر خودرو نه با باتری به باتری کردن روشن شد و نه با هل دادن، چیزی مانع چرخیدن موتور خودرو شده است و مشکل از سیستم استارت خودرو نیست. احتمالا موتور گیر کرده، استارت در حالت درگیری با دنده فلایویل سوخته و قفل شده و یا مشکل مکانیکی دیگری دارد. در این حالت حتما باید فورا به متخصص برقکار یا مکانیک مراجعه کنید.

استارت نخوردن ماشین و صدای تق تکی و قوی

در صورتی که موقع استارت زدن یک صدای تق محکم شنیدید معمولا علت آن این است که اتوماتیک استارت فرمان را دریافت کرده و درگیر شده است، ولی جریان کافی برای چرخاندن موتور به استارت نمی رسد یا موتور استارت قفل شده است. برای عیب یابی مراحل زیر را به ترتیب طی کنید. در بخش های بعدی مقاله توضیحات کامل تری ارائه می شود. در صورت شنیدن صدای تق تکی هنگام استارت زدن این اقدامات را انجام دهید:

1- در صورت شنیدن صدای تق تکی و محکم هنگام استارت زدن، از استارت زدن مکرر خودداری کنید. این کار می‌تواند به قطعات فشار وارد کند و باعث خرابی آن ها شود.

2- اگر صدای تق ضعیف است و با دو سه بار استارت زدن ضعیف تر می شود یعنی باتری کاملا خالی شده است و حتی توان تحریک قوی اتوماتیک استارت برای صدای تق سریع را هم ندارد. اگر موقع خاموش بودن خودرو، چراغ های خودرو روشن مانده که می توانید مطمئن باشید که اشکال از خالی شدن باتری است. در این حالت با باتری به باتری کردن یا هل دادن خودرو را روشن کنید و بگذارید حداقل نیم ساعت روشن باشد تا باتری شارژ شود. بهتر است خودرو در حال حرکت باتری را شارژ کند ولی در حالت درجا هم اشکالی ندارد. اگر بعد از خاموش کردن خودرو و گذشت یک حداقل یک ساعت، مجددا موقع استارت با صدای تق تکی مواجه شدید یعنی باتری خراب شده است.

3- اگر وقتی استارت می زنید صدای تق تکی و قوی می دهد، باید اول مطمئن شوید که باتری و اتصالات آن سالم است. گاهی باتری جریان کافی نمی دهد یا یک سلول آن خراب شده است. گاهی هم اتصالات باتری باعث تضعیف جریان شده است. با یک بار باتری به باتری کردن مطمئن شوید که اشکال از باتری نیست. سپس با بررسی اتصالات سر باتری، کابل منفی به بدنه و اتصالات کابل مثبت به استارت مطمئن شوید که جریان به خوبی برقرار است. اگر خودرو در حالت باتری به باتری روشن شد، یعنی ایراد از باتری یا اتصالات سر آن است؛ اما اگر باز هم روشن نشد و اتصالات هم اشکالی نداشت مراحل بعدی را ادامه دهید.

4- وقتی مطمئن شدید مشکل از باتری و اتصالات آن نیست، صدای تق محکم و تکی نشان دهنده مشکل در قطعه استارت خودرو است. احتمالا موتور استارت سوخته یا قفل کرده و یا اتوماتیک استارت خراب شده است. یک احتمال ضعیف هم قفل کردن مکانیکی موتور خودرو است. در هر صورت برای تعمیر استارت یا رفع مشکل موتور باید به برقکار یا متخصص مکانیک خودرو مراجعه کنید.

بررسی دلیل صدای تق تق متوالی هنگام استارت زدن

در ادامه توضیحات کاملی در مورد علت استارت نخوردن و صدای تق تق یا تقه تکی بیان می شود. چند دلیل رایج برای صدای تق تق پشت سر هم هنگام استارت زدن وجود دارد: باتری خوابیده و خالی، خرابی باتری خودرو، خرابی دینام خودرو، اشکال در اتصالات سر باتری، خرابی استارت و خرابی اتوماتیک استارت.

ویدئوی زیر کمک می کند تا بهتر علت صدای تق تق بعد از استارت را متوجه شوید.

باتری خوابیده یا ضعیف

مهمترین دلیل برای صدای تق تق پشت سر هم استارت، باتری خوابیده یا ضعیف است (منبع). در صورتی که باتری ضعیف شده باشد وقتی سوئیچ را می چرخانید با صدای تق تق تند و پشت سر هم مواجه می شوید. علائمی که نشان می دهد باتری ضعیف یا خالی شده است عبارتند از کم نور شدن چراغ های پشت آمپر (صفحه کیلومتر) یا روشن نشدن آن ها و کم نور شدن یا روشن نشدن چراغ های جلوی خودرو.

ضعیف بودن باتری خودرو سه عامل اصلی می تواند داشته باشد: 1- روشن ماندن چراغ های خودرو و خالی شدن باتری 2- ضعیف یا خراب بودن دینام 3- خرابی باتری.

1- روشن ماندن چراغ های خودرو و خالی شدن باتری

روشن ماندن چراغ های ماشین برای مدت طولانی زمانی که ماشین خاموش است باعث خالی شدن شارژ باتری ماشین می شود. در این صورت ماشین استارت نمی خورد و با صدای تق تق پشت سر هم مواجه می شوید. اگر باتری کاملا خالی شده باشد، هنگام استارت زدن فقط یک صدای تق می شنوید و با تکرار استارت، همین یک تق را هم دیگر نمی شنوید.

در صورتی که باتری در اثر روشن ماندن چراغ های خودرو خالی شده باشد، مشکل خاصی نیست؛ برای روشن کردن خودرو دو راه حل دارید: 1- باتری به باتری 2- هل دادن و روشن کردن خودرو.

بهترین روش، باتری به باتری کردن خودرو است. در هنگام باتری به باتری کردن دقت کنید که کابل ها را اشتباه وصل نکنید. برای باتری به باتری کردن، خودروی دیگری را نزدیک خودرو بیاورید. با کابل مخصوص، سر مثبت باتری خودروی دیگر را به سر مثبت باتری ای که نیاز به شارژ دارد و سر منفی را به سر منفی متصل کنید. سپس خودروی با باتری پر را روشن کنید و بعد خودروی دیگر را هم استارت بزنید تا با کمک برق خودروی سالم روشن شود. بعد از روشن شدن خودرو، برای اینکه باتری کاملا شارژ شود، بدون اینکه نیاز باشد که خودرو حرکت کند، در جا نیم ساعت خودرو را روشن بگذارید.

هشدار: دقت کنید که اگر اتصال قطب ها به درستی انجام نشود، امکان دارد باعث خالی شدن شارژ باتری پر، خرابی کامل باتری هر دو خودرو، آسیب به ECU (واحد کنترل الکتریکی) و قطعات الکترونیکی حساس هر دو خودرو شود؛ حتی گاهی ممکن است باعث آتش سوزی در اثر گرم شدن بیش از حد کابل ها و قطعات شود.

2- ضعیف یا خراب بودن دینام خودرو

اگر دینام خراب باشد، نمی تواند باتری را شارژ کند و وقتی می خواهید ماشین را استارت بزنید با صدای تق تق پشت سر هم مواجه می شوید. حالا از کجا بفهمیم که دینام خراب است؟ ابتدا با باتری به باتری کردن، ماشین را استارت بزنید و روشن کنید. اگر ماشین روشن شد، اتصالات را جدا کنید. در صورت سالم بودن دینام، دینام وظیفه تامین برق خودرو را بر عهده می گیرد و خودرو روشن می ماند؛ اما اگر با قطع کابل باتری به باتری، خودرو خاموش شد، دینام آن خراب است و باید به تعمیرگاه مراجعه کنید.

البته توجه داشته باشید که ممکن است دینام ضعیف کار کند؛ در این حالت خودرو خاموش نمی شود ولی دینام نمی تواند باتری را به درستی شارژ کند و ممکن است مجددا موقع استارت زدن با صدای تق تق پشت سر هم مواجه شوید. اگر دینام خراب باشد، احتمالا چراغ باتری خودرو روی داشبورد روشن می ماند.

3- خراب بودن باتری ماشین

اگر بعد از اینکه موقع استارت با صدای تق تق پشت سر هم مواجه شدید، و با باتری به باتری کردن خودرو روشن شد، ممکن است خرابی از باتری باشد. اگر بعد از طی مسافتی خودرو را خاموش کردید و مدتی خاموش ماند و سپس دوباره موقع استارت زدن با صدای تق تق مواجه شدید، به احتمال زیاد اشکال از باتری است و شارژ نشده است. البته ممکن است دینام هم به خوبی کار نکرده و نتوانسته باتری را شارژ کند. هر دو حالت باید توسط برقکار خودرو بررسی شود.

تست مطمئن تر باتری: اگر مولتی متر در دسترس دارید، حداقل نیم ساعت بعد از خاموش شدن خودرو، ولتاژ باتری را اندازه بگیرید؛ ولتاژ 12.6 یا بیشتر نشان دهنده سالم بودن باتری است. اگر باتری بعد از اینکه کاملا شارژ شد (مثلا نیم ساعت دینام آن را شارژ کرد)، ولتاژ آن به زیر 12 ولت کاهش پیدا کرد، احتمالا خراب شده است. همچنین اگر موقع استارت زدن ولتاژ دو سر باتری به کمتر از 9.6 ولت افت کند، به احتمال زیاد باتری ضعیف یا خراب است.

اتصالات سر باتری ها شل شده

بعضی اوقات باتری سالم است ولی اتصالات سر باتری قطع یا شل شده است. سر باتری های شل یا خورده شده، می تواند باعث نرسیدن برق به استارت و صدای تقه هنگام استارت زدن شود. لرزش های مداوم ناشی از رانندگی باعث شل شدن تدریجی اتصال سر باتری با سیستم برقی خودرو می شود. بنابراین یکی از مواردی که هنگام شنیدن صدای تق تق بعد از استارت باید چک کنید اتصالات سر باتری است که شل یا سولفاته نباشد.

خرابی استارت یا اتوماتیک استارت

یکی از علت های استارت نخوردن ماشین و صدای تق تق می تواند خرابی استارت خودرو و به خصوص خرابی اتومات استارت یا سلونوئید باشد. اگر کنتاکت های اتوماتیک استارت خراب باشد، موقع استارت، اتوماتیک عمل می کند ولی خرابی کنتاکت ها باعث می شود برق به موتور استارت نرسد. همچنین ممکن است موتور استارت قفل کرده و یا استارت مشکل داخلی دیگری دارد که حتی با رسیدن برق به آن، نچرخد و فقط صدای تق تق بدهد.

بررسی دلیل یک صدای تق تکی و محکم موقع استارت زدن

چند دلیل رایج برای صدای تق تنها وجود دارد که در اینجا به آن ها اشاره می شود.

باتری خیلی خالی

باتری که هیچ شارژی ندارد ممکن است یک صدای تق خیلی ضعیف تولید کند. با استارت زدن پی در پی، همین یک صدای تق را هم دیگر نمی شنوید که به علت خالی شدن باقیمانده شارژ باتری است. اما اگر با استارت زدن پیاپی، همچنان صدای یک تق واضح می شنوید، یعنی اشکال از باتری نیست.

زمانی که باتری خیلی خالی است می توانید به روش باتری به باتری کردن خودرو مشکل را حل کنید. اگر از بعد از باتری به باتری کردن ماشین، باز هم استارت نخورد و صدای تق داد، به احتمال زیاد خود استارت خراب شده است.

استارت خراب

اگر یک تق واضح و تکی می شنوید مخصوصا وقتی باتری سالم است، به احتمال زیاد مشکل از خود استارت است (منبع). استارت می تواند به دلیل فرسودگی قطعاتش یا مشکل داخلی، خراب شده باشد. اگر استارت خراب باشد ممکن است هنگام چرخاندن سوئیچ صدای تق تق بشنوید یا اصلا هیچ صدایی نشنوید. این صدا می تواند ناشی از درگیر نشدن دنده استارت با دنده فلایویل یا خرابی داخلی باشد.

اگر احتمال دادید که خرابی از استارت خودرو است، از استارت زدن مکرر خودداری کنید. این کار می تواند فشار بیشتری به باتری و سیستم برق خودر وارد کند. حتما به یک برقکار متخصص مراجعه کنید تا با بررسی دقیق، خرابی استارت را تشخیص دهد و نسبت به تعمیر یا تعویض استارت اقدام کند.

مشکل در اتوماتیک استارت

اتوماتیک استارت بعد از دریافت برق کنترلی از سوئیچ استارت خودرو، کمک می کند تا دنده استارت با دنده فلایویل درگیر شود. اگر هر کدام از آنها درست کار نکنند یک صدای تق تنها شنیده می شود. اگر رله خراب باشد ممکن است اصلا صدایی ندهد یا صدای ضعیفی بدهد.

در چه صورتی باید به تعمیرکار یا متخصص مراجعه کنیم؟

در بعضی مواقع چک کردن ساده می تواند مشکل را برطرف کند، اما در موادی که در زیر به آن ها اشاره می شود باید حتما با یک برقکار مشورت کنید.

• اگر ماشین بعد از باتری به باتری کردن روشن نشد، به احتمال زیاد با خرابی دینام یا استارت مواجه شده اید و باید از یک متخصص کمک بگیرید.
• اگر موقع استارت زدن دود یا بوی سوختگی حس می کنید، نشانه مشکل برقی در خودرو است. دیگر استارت نزنید و به تعمیرگاه مراجعه کنید.